Wat is een gescheurde voorste kruisband?

In dit artikel gaan we je vertellen wat een gescheurde voorste kruisband en wat een voorste kruisband reconstructie is. We vertellen wat de symptomen zijn, wat de oorzaken zijn, hoe de diagnose wordt gesteld en wat de behandelopties zijn. Bij Kniecare hebben we veel ervaring bij het revalideren van personen na een voorste kruisband letsel en de reconstructie hiervan.

De voorste kruisband is een van de twee kruisbanden in je knie. Deze band zorgt ervoor dat het scheenbeen ten opzichte van het bovenbeen niet naar voren kan schuiven. De achterste kruisband in de knie zorgt dat je scheenbeen niet naar achteren kan schuiven en geeft stabiliteit in de knie. Een andere functie van de voorste kruisband is de draaibeweging in je knie remmen. Het is een zeer belangrijke, passieve stabilisator in de knie. Als je een gescheurde kruisband hebt, is er sprake van verminderde stabiliteit in de knie.

Wat zijn de oorzaken van een gescheurde voorste kruisband?

We onderscheiden twee soorten trauma; een contact en een non-contact trauma. Bij een contact trauma beschadigt de kruisband, bijvoorbeeld, door een botsing met een tegenstander. Tijdens een non-contact trauma is er geen tegenstander in de buurt ten tijde van het trauma. Dit gebeurt meestal tijdens een draaibeweging. Ook kan overmatige strekking of buiging zorgen voor een gescheurde kruisband.

Welke klachten en symptomen kan iemand hebben?

Bij het traumamoment aan de voorste kruisband hoor je in veel van de gevallen een knappend of ploppend geluid. Er ontstaat veel pijn. Doordat de voorste kruisband goed doorbloed is vult de knie zich binnen enkele uren na het trauma met bloed en vocht. Binnen 24 uur is er sprake van (forse) zwelling in de knie. De knie kan na het trauma vaak niet meer goed worden belast. Er kan sprake zijn van een instabiliteitsgevoel in de knie. Deze eerste symptomen nemen na 2-4 weken af. Het instabiliteitsgevoel of het gevoel van verzwikken kan langer aanhouden.

Hoe en door wie wordt de diagnose gesteld?

Na een doorgemaakt trauma is de knie dik en pijnlijk. Het is dan niet altijd mogelijk om een goed onderzoek te doen en dit goed te interpreteren. Het is aan te raden om een aantal dagen na het trauma de knie nog een keer te laten onderzoeken. Het advies is om contact te zoeken met een gespecialiseerde fysiotherapeut. Een fysiotherapeut kan met een aantal testen beoordelen of er sprake is van een gescheurde voorste kruisband (in deze evidence statement staat welke testen er gedaan moeten worden na acuut trauma van de knie). Denkt hij (of zij) dat deze gescheurd is zal hij, samen met je huisarts, voorstellen je door te sturen naar een orthopeed.

Welke onderzoeken worden er gedaan?

Een orthopeed zal goed uitvragen wat er is gebeurd, gevolgd door een lichamelijk onderzoek. De orthopeed onderzoekt of je de knie nog goed kan bewegen, hoeveel zwelling er in de knie zit en of er andere opvallende dingen zijn. De arts voert specifieke testen uit die aan kunnen tonen of er sprake is van een gescheurde (voorste) kruisband. Naar aanleiding van die uitkomst kan de orthopeed voorstellen een röntgen foto te laten maken, voor eventueel kraakbeen -of andere schade. Mocht het lichamelijk onderzoek niet voldoende duidelijk zijn, kan de orthopeed besluiten een MRI scan te laten maken. Met een MRI scan is met bijna 100% zekerheid vast te stellen of je een gescheurde kruisband hebt of niet. Een MRI kan ook uitsluiten of bevestigen of er sprake is van ander letsel zoals een gescheurde meniscus, een bone bruise, kraakbeenschade of schade aan de posterolaterale hoek

Zodra het duidelijk is voor een orthopeed zal hij een oordeel geven over wat te doen.

• Moet de knie tot rust komen?
• Is er ander bijkomend letsel waarvoor behandeling nodig is?
• Moet er een voorste kruisband reconstructie worden uitgevoerd?
• Kan middels training de stabiliteit in de knie terug verkregen worden?

Wat zijn de behandelmethodes?

De twee behandelopties bij een gescheurde voorste kruisband zijn; een conservatief trainingstraject of een voorste kruisband reconstructieve operatie (Gescheurde kruisband opereren ja of nee? Lees het in dit artikel).

Conservatief trainingstraject (niet operatief)

Acute fase

Bij een acuut letsel is de behandeling erop gericht de pijn en de zwelling te verminderen en de knie weer mobiel te krijgen. Indien nodig kan het lopen met krukken worden aangeraden. Zodra de knie het toelaat wordt er gestart met het uitvoeren van oefeningen om de mobiliteit te vergroten en om de spieren weer te versterken.

Het trainingstraject

Je hoef niet altijd geopereerd te worden bij een gescheurde kruisband. Tijdens een conservatief trainingstraject probeer je door middel van training je spieren en coördinatiefunctie zo goed te krijgen, dat de stabiliteit van het kniegewricht gewaarborgd blijft.  Je wordt dan niet geopereerd aan de gescheurde voorste kruisband, tenzij je andere schade hebt in het gewricht die wel geopereerd moet worden.

Het doel van deze revalidatie is weer op het oude sportniveau te komen door middel van training. Conservatief beleid is er op gericht de kracht en coördinatie gelijk te krijgen in beide benen. De conservatieve revalidatie is voor een groot gedeelte gelijk aan die van een revalidatie na een reconstructie. Dat wil zeggen, dezelfde aspecten worden op een zelfde manier getraind. Alleen bij een conservatieve revalidatie hoeft de nieuwe kruisband niet in te groeien waardoor er sneller en zwaarder belast kan worden. De mobiliteit van de knie moet volledig zijn en die knie moet goed belast kunnen worden om weer aan het sporten te komen.

Als uit verschillende testen blijkt (hoptesten, krachttesten, sprint / coördinatie testen, kwaliteit van bewegen) dat de geblesseerde knie net zo sterk is als je “gezonde” knie, dan zou het sporten kunnen worden hervat.

Voorste kruisband reconstructie

Een andere keuze is een voorste kruisband reconstructie. Door middel van een operatie wordt er een nieuwe kruisband  geplaatst of de gescheurde voorste kruisband wordt gehecht. Er zijn veel verschillende operatietechnieken voor een gescheurde voorste kruisband.

 

 

 

Tijdens de operatie zal een orthopeed met lichaamseigen materiaal een nieuwe kruisband maken. In het boven- en scheenbeen worden tunnels geboord die uitkomen op de positie waar de voorste kruisband eerst vast zat. Daarna wordt de nieuwe kruisband op de oorspronkelijke positie vastgemaakt. Tijdens de kijkoperatie zal de orthopeed ook bekijken of er andere schade is in het gewricht en deze eventueel direct behandelen.

Na een voorste kruisband reconstructie start de revalidatie. De voorste kruisband revalidatie is verdeeld in 3 fases. Al deze fases hebben criteria waaraan je moet voldoen voordat je naar de volgende fase mag gaan.  Deze fases zijn niet afhankelijk van tijd, maar van het behalen van de criteria. Zo kan het zijn dat de een langer doet over de 1e fase dan een ander. Dat is ook weer heel erg afhankelijk van vele factoren, zoals bijkomend letsel, leeftijd, getraindheid etc.

6.3 De fases van een voorste kruisband reconstructie

Fase 1

• verkrijgen van een rustige knie;
• optimaliseren van je kniemobiliteit (0 graden strekking en minimaal 90-120 graden buiging);
• verkrijgen van een goede bovenbeenspierfunctie;
• ontwikkelen van een goed looppatroon zonder krukken.

Het begin van deze fase is erop gericht je knie rustig te krijgen, zodat je kunt starten met het opbouwen van de (loop)belasting. In deze fase start je ook met kracht- en coördinatietraining. Het is aan te raden om deze alleen te doen met het eigen lichaamsgewicht. Te vroeg starten met het trainen met extra gewichten heeft mogelijk vertraging in je herstel tot gevolg.

Fase 2

• normale dagelijkse werkzaamheden volledig hervatten;
• verbeteren van de kracht en coördinatie van de bovenbeenspieren en de rest van het lichaam;
• voorbereiding op sportspecifieke (veld)training.

Deze fase is gericht op het volledig oppakken van je dagelijkse -en werkactiviteiten. Tevens is het de voorbereiding op eventuele sportbelasting. Je bouwt de belastbaarheid van je knie verder op middels veel kracht- en coördinatietraining. In deze fase kun je ook starten met sportgerelateerde oefeningen zoals looptraining en springoefeningen.

Fase 3

• gelijke kracht in beide benen;
• gelijke coördinatie in beide benen;
• goede kwaliteit van bewegen tijdens het sporten;
• knie voorbereiden op sporthervatting.

Deze fase is gericht op het ontwikkelen van specifieke sportbelasting en het hervatten van je sport. Je dagelijkse werkbelasting is geen probleem meer. Fase 3 is intensiever dan fase 2 omdat je knie en lichaam zwaarder belast worden met zwaardere kracht- en coördinatietraining. In fase 3 train je ook zo sportspecifiek mogelijk op het veld.

De officiële richtlijnen geven aan dat je geopereerde been qua kracht en coördinatie 90% moet zijn ten opzichte van je gezonde been voor je weer kunt beginnen met wedstrijden. Wij adviseren 100%, zelfs als dat betekent dat je langer moet revalideren.

Bij Kniecare hebben we een unieke om methode je knie te behandelen. Ben je benieuwd wat de Kniecare methode is en hoe deze methode jou kan helpen bij jou gescheurde kruisband of na je reconstructie?

 

Wat zijn de voor- en nadelen van een conservatief trainingstraject?

Er zijn verschillende redenen zijn om te kiezen voor een conservatief traject bij een gescheurde kruisband. Ten eerste: je hoeft niet geopereerd te worden. Een operatie brengt altijd risico’s met zich mee. Als tweede reden: een conservatief traject duurt meestal veel korter dan een revalidatie na een operatie. Na een conservatief traject komt ongeveer 33% terug op hun oude sportniveau. Een voordeel aan een conservatief traject  is dat je altijd nog de optie hebt om je te laten opereren .

Wat zijn de voor- en nadelen van een voorste kruisband reconstructie?

Mensen die een reconstructie hebben laten uitvoeren lopen in de loop van de tijd minder schade op aan de binnenmeniscus.  Hoewel het niet per se nodig is om een reconstructie te laten doen om weer op het oude sportniveau te komen, zien we dat mensen met een reconstructie daarop een grotere kans hebben (50% t.o.v. 33%). Het percentage van mensen dat weer aan het sporten komt ligt ongeveer tussen de 80% en 90%. Dat is vaak wel op een ander niveau dan voorheen óf een andere, minder risicovolle sport. Er is dus ook wel wat voor te zeggen om wél een reconstructie te laten uitvoeren.

Helaas is een  reconstructie ook niet zaligmakend. De revalidatie duurt lang en er bestaat een risico dat je ook met een operatie niet meer op je oude sportniveau komt. Uit veel wetenschappelijke studies komt naar voren dat ongeveer 60% van de sporters na een reconstructie terugkomt op hun oude sportniveau.

Wel goed om te weten

• Wat de keuze ook is, bij 50% van de mensen na een voorste kruisband ruptuur ontstaat binnen 15 jaar een vorm van artrose in de knie.
• Meer schade aan de knie (meniscus, kraakbeen) verhoogt de kans op knieartrose.
• Het risico dat je loopt op nog een gescheurde voorste kruisband is ongeveer 25% als je onder de 25 bent. Ben je ouder dan 25 dan is de kans ongeveer 15%.
• Gedeeltelijk of volledig gescheurde kruisband? Voor een gedeeltelijke scheur, waarbij er nog sprake is van een goede tot redelijk goede stabiliteitsfunctie, wordt vrijwel altijd eerst gekozen voor een conservatief traject.
• Het beste, maar moeilijkste advies is om een andere sport te kiezen die minder belastend is voor je knie.

Lees hier wat je vooral niet moet doen na een voorste kruisband reconstructie!

Niet alleen fysiek, ook mentaal

Een belangrijke factor bij het revalidatietraject is mentale training. Door het lange trainingstraject of tegenslagen kan het zijn dat je minder positief of gemotiveerd bent gedurende de revalidatie. Dit zijn juist factoren die van belang zijn voor een goed resultaat. Bij Kniecare hechten we hier veel waarde aan. Wij hebben daarom een unieke online mindset training ontwikkeld. De Kniecare Mindset Training is erop gericht dat jij beter in je vel zit tijdens je revalidatie en beter en effectiever kunt herstellen.